Column uitkeringen
Op welke uitkering heb je recht als je je baan verliest? In deze column worden de meest besproken uitkeringen uitgelegd en de voorwaarden voor deze uitkeringen worden gegeven. Per individueel geval kan het natuurlijk verschillen en er zijn nog andere specifieke uitkeringen, maar in deze column kan u in hoofdlijnen terugvinden of u recht heeft op deze uitkeringen.
De uitkeringen die in deze column worden besproken, zijn:
De ziektewetuitkering
De WIA-uitkering
De WW-uitkering
De bijstandsuitkering
Wanneer heeft u recht op een Ziektewetuitkering?
Wanneer u in dienst bent bij een werkgever en u wordt ziek, dan moet uw werkgever in de meeste gevallen uw loon doorbetalen. In sommige gevallen kan u, ondanks dat u in dienst bent bij een werkgever, toch een ziektewetuitkering krijgen. Als u geen werkgever heeft, dan heeft u in gepaalde gevallen recht op een ziektewetuitkering
Als u werkzaam bent op basis van een arbeidsovereenkomst, heeft u tijdens de eerste 104 weken van uw arbeidsongeschiktheid recht op doorbetaling van ten minste 70% van uw loon door uw werkgever. Wanneer u niet werkt op grond van een arbeidsovereenkomst, kan de Ziektewet voor een vangnet zorgen. De meeste werknemer krijgen tijdens ziekte meer dan 70% van hun salaris doorbetaald. Het kan zijn dat u recht heeft op meer dan 70% doorbetaling, dit staat dan in uw cao of u heeft hierover afspreken gemaakt met uw werkgever. Betaalde uw werkgever in het verleden meer dan 70% zonder dat een cao daartoe verplichtte of daarover iets op papier staat, dan mag u in het algemeen erop vertrouwen dat de werkgever dat ook in de toekomst zal blijven doen.
Geen recht op een ziektewetuitkering:
Als u zelfstandige, vrijwilliger of huishoudelijk personeel dat minder dan vier dagen per week werkt bij een natuurlijk persoon bent, dan heeft u geen recht op een ziektewetuitkering.
Als u een werkgever heeft, bent u doorgaans verplicht verzekerd voor ziekte. Wordt u ziek? Dan blijft uw werkgever in de meeste gevallen uw loon doorbetalen en heeft u geen recht op een ziektewetuitkering. In bijzondere situaties heeft u toch recht op een ziektewetuitkering. Wanneer u recht heeft op loon en op ziekengeld, dan zal uw werkgever uw loon doorbetalen.
U valt onder de no-riskpolis.
U wordt ziek door uw zwangerschap of bevalling.
U wordt ziek door orgaandonatie.
In sommige situaties heeft u toch recht op een ziektewetuitkering, ondanks dat u geen werkgever heeft:
U bent in dienst als uitzendkracht en u wordt ziek à wanneer u ziek wordt, eindigt de uitzendrelatie en wordt de opdracht als beëindigd beschouwd. U bent dan niet meer in dienst en heeft ook geen recht op loondoorbetaling. U heeft in dat geval recht op 70% ziekengeld.
Uw contract loopt af tijdens de 104-wekenperiode waarin u loon doorbetaald krijgt van uw werkgever als u ziek bent. Dan heeft u recht op een ziektewetuitkering.
U ontvangt een WW-uitkering en u wordt ziek à De uitkering van de Ziektewet gaat pas in u dertien weken arbeidsongeschikt bent. Eindigt de WW-uitkering binnen deze 3 maanden vanwege het bereiken van de maximumduur, dan gaat de ziektewetuitkering op dat moment in.
U heeft uzelf vrijwillig verzekerd voor de Ziektewet à als u geen recht heeft op een verplichte verzekering, dan kan u uzelf laten verzekeren.
U bent na de AOW-gerechtigde leeftijd doorgegaan met werken en u wordt ziek à Als u als AOW’er op basis van een arbeidsovereenkomst nog werkt, dan heeft u wanneer u ziek wordt zes weken recht op doorbetaling van ten minste 70% van uw loon.
Wanneer heeft u recht op de WIA-uitkering?
Na 2 jaar loopt het recht op loondoorbetaling of de ziektewetuitkering af. Als u dan nog steeds arbeidsongeschikt bent, dan kan het zijn dat u recht heeft op een WIA-uitkering. U moet dan wel voor minimaal 35% arbeidsongeschikt zijn.
Er zijn 2 soorten WIA-uitkeringen. Dat zijn de IVA-uitkering en de WGA-uitkering. Voor allebei de uitkeringen gelden deze voorwaarden:
U bent na 2 jaar ziek te zijn geweest nog steeds minimaal 35% arbeidsongeschikt. En u kunt met werken niet meer dan 65% van uw oude loon verdienen.
Er geldt geen uitzondering voor u. Er kan een uitzondering zijn omdat u bijvoorbeeld een zwangerschaps- of bevallingsuitkering ontvangt of de AOW-leeftijd heeft.
U moet zich houden aan de regels. Wanneer u gedeeltelijk wel kan werken, dan moet u zelf op zoek gaan naar passend werk.
Bent u: volledig en duurzaam arbeidsongeschikt dan heeft u recht op de IVA-uitkering.
Bent u: volledig, maar niet duurzaam arbeidsongeschikt dan heeft u recht op de WGA-uitkering.
Bent u: gedeeltelijk arbeidsgeschikt dan heeft u recht op de WGA-uitkering.
IVA-uitkering
Wanneer u 80 tot 100% arbeidsongeschikt bent en waarschijnlijk niet meer beter wordt, dan heeft u recht op de IVA-uitkering. U ontvangt dan 75% van het oude maandloon. Deze uitkering stopt wanneer u niet meer volledig en duurzaam arbeidsongeschikt bent, of wanneer er een uitsluitingsgrond meespeelt.
WGA-uitkering
Wanneer u tussen de 35 en 80% arbeidsongeschikt bent, of er is een kans dat u beter wordt, dan heeft u recht op een WGA-uitkering. U ontvangt dan de eerste en tweede maand 75% van het maandloon en vanaf de derde maand 70% van het maandloon. Deze uitkering duurt minimaal 3 maanden en maximaal 24 maanden.
Wanneer heeft u recht op de WW-uitkering?
U heeft recht op de werkeloosheidsuitkering, wanneer u:
In loondienst bent. Wanneer u een arbeidsovereenkomst heeft, dan bent u automatisch verzekerd.
Werkloos en beschikbaar bent voor werk. U bent werkeloos als er sprake is van arbeidsurenverlies en van beschikbaarheid om te werken.
Er is sprake van arbeidsurenverlies als u:
In een kalenderweek minimaal 5 arbeidsuren minder heeft dan u gemiddeld heeft per kalenderweek, of een hoeveelheid arbeidsuren heeft dat maximaal gelijk is aan de helft van uw gemiddelde arbeidsuren per kalenderweek.
U bent beschikbaar om te werken als u:
Inkomsten verdient door bijvoorbeeld als werknemer in loondienst te gaan.
U moet voldoen aan de referte-eis. Deze eis houdt in dat in de 36 kalenderweken voorafgaand aan uw eerste werkloosheidsdag, minimaal 26 weken van die 36 weken gewerkt moet hebben.
Er gelden een aantal uitzonderingen:
U bent uitgezonderd als u de AOW-gerechtigde leeftijd heeft bereikt, of;
U werkt minder dan 4 dagen per week in de huishouding van een natuurlijk persoon.
Om een WW-uitkering te ontvangen moet het recht nog geldend gemaakt worden. Hiervoor moet u aan een aantal eisen voldoen. U moet voorkomen dat u verwijtbaar werkloos wordt, dit houdt in dat de beëindiging van uw dienstverband niet mag gebeuren vanwege een dringende reden die verwijtbaar is aan uzelf. Ook mag u niet zelf ontslag nemen of op uw eigen verzoek ontslagen worden. Tot slot moet u voorkomen dat u werkloos blijft. U moet solliciteren en passend werk accepteren en behouden.
Wanneer heeft u recht op een bijstandsuitkering?
U heeft recht op een bijstandsuitkering wanneer u aan de volgende voorwaarden voldoet:
U woont rechtmatig in Nederland.
U bent 18 jaar of ouder.
U heeft niet genoeg inkomen of vermogen om in uw levensonderhoud te voorzien.
U heeft ontvangt geen andere uitkering of voorziening waar u in uw levensonderhoud van kan voorzien.
U zit niet in de gevangenis of een huis van bewaring.
U verblijft niet in het buitenland voor langer dan 4 weken.